Αρτεμισία το αψίνθιον, άψινθος,αψιθιά, αγριαψιθιά, απιστιά, πέλινο, αβροβότανο, πισιδιά, μελιτίνη και η αγγλική ονομασίαcommon wormwood
Η αρτεμισία το αψίνθιον είναι πολυετής, φρυγανώδης, αρωματική πόα, με ανθοφόρους βλαστούς, φυλλοφόρους, διακλαδισμένους στη βάση τους, με αργυρόχρωμο πίλημα, τουλάχιστον στο ανώτερο μέρος της. Ανθίζει τέλη Ιουνίου-Αύγουστο. Τα άνθη του είναι απαλού κίτρινου χρώματος, σωληνοειδή και ο καρπός είναι ένα μικρό αχαίνιο.
Φύεται σε βραχώδεις σε πλαγιές και λιβάδια χέρσα, σε ασβεστόλιθο, σε άγονα εδάφη, υψομέτρου 1100-2100 m και η επικονίαση είναι ανεμόφιλη.
Το φυτό καλλιεργείται από τα βιβλικά χρόνια, για την αντιμετώπιση των επιδημιών.
…Καὶ ὁ τρίτος ἄγγελος ἐσάλπισε, καὶ ἔπεσεν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀστὴρ μέγας καιόμενος ὡς λαμπάς, καὶ ἔπεσεν ἐπὶ τὸ τρίτον τῶν ποταμῶν, καὶ ἐπὶ τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων. καὶ τὸ ὄνομα τοῦ ἀστέρος λέγεται Ἄψινθος. καὶ γίνεται τὸ τρίτον τῶν ὑδάτων εἰς ἄψινθον…
Αποκάλυψις Ιωάννου,8 10-11
Ο Γεννάδιος πέραν των αναφορών σε ονομασίες ποικίλες του φυτού και τον βιότοπό του, αναδεικνύει τη χρήση του μέσω απόσταξης του χόρτου και των ανθέων του για την λήψη αιθέριου ελαίου για τη φαρμακοποιία την παρασκευή του “λίαν ανθυγιεινού γαλλικού ποτού absinthe”.
Την ανέφεραν ο Ιπποκράτης, ο Λουκρήτιος, ο Διοσκουρίδης. Θεωρούσαν ότι δυναμώνει την μνήμη, βοηθά στους πόνους στους μύες, τις αρθρώσεις, βαθαίνει τον ύπνο. Λόγω της τελευταίας ιδιότητας, στα χωριά γέμιζαν τα μαξιλάρια με Αψιθιά. Σε περιόδους χολέρας και πανώλης κρέμαγαν το φυτό στις κατοικίες και κάπνιζαν τους χώρους καίγοντας βλαστούς Αψιθιάς.
Ο Ιπποκράτης κάνει αναφορά στην Αρτεμισία το Αψίνθιο στα βιβλία του «Περὶ Γυναικείης Φύσιος», στο «Γυναικείων τò Πρῶτον» και στο «Περὶ Ἐπικυήσιος».
Ο Διοσκουρίδης αναφέρεται στο αψίνθιον, σύμφωνα με τον Γεννάδιο, με τις ονομασίες “ αψίνθιον θαλάσσιον”, “αρτεμισία”, “λεπτόφυλλος αρτεμισία”, “άρρεν αβρότονον”, “θήλυ αβρότονον” και τον επονομαζόμενο ”αψινθίτη” “με τον παραγόμενο ομώνυμο οίνο.
Για την αρτεμισία υπάρχουν αναφορές και στον 1ο αιώνα μ.Χ. σε ρωμαϊκά και ελληνικά κείμενα. Οι Ρωμαίοι στρατιώτες, σύμφωνα με καταγραφές, την τοποθετούσαν στα σανδάλια τους για να αντέχουν περισσότερο, καταπράυνε τα πληγωμένα πόδια.
Το Αψίνθιο χρησιμοποιούνταν στην καταπολέμηση της Ελονοσίας. Το 2015 δόθηκε στην αρτεμισισίνη, το βραβείο Νόμπελ( Καθηγητης Στ. Γερουλανος).
Περιέχει αψινθίνη (ή σαντονίνη), με χαρακτηριστική πικρή γεύση. Επίσης, αιθέρια έλαια (θουγιόνη, ισοθουγιόνη και θουγυλαλκοόλη), τερπενικές λακτόνες (χαμαζουλίνη), φλαβονοειδή και αλκαλοειδή.
είναι αντιφλεγμονώδες, διεγερτικό του πεπτικού, αντιβακτηριδιακό, διουρητικό, αντισηπτικό, εντομοαπωθητικό
Είναι αντιφλεγμονώδες, διεγερτικό του πεπτικού (ορεξιογόνο), αντιμικροβιακό, αντισηπτικό και διουρητικό. Η θουγιόνη δρα ως ανταγωνιστής στους υποδοχείς του γάμμα-αμινοβουτυρικού οξέος (GABA).
Φαρμακευτικές μορφές
Το αποξηραμένο φυτό ως αφέψημα και ως αλκοολούχο βάμμα.
Φαρμακολογικές και θεραπευτικές εφαρμογές
Στο παρελθόν είχε χρησιμοποηθεί ως ελμινθοκτόνο, για την αποπαρασίτωση του εντέρου. Σήμερα, χρησιμοποιείται σε πολύ μικρές δόσεις μαζί με άλλα φυτικά εκχυλίσματα, ως «πικρό φάρμακο» για τη βελτίωση της όρεξης σε καχεκτικά άτομα. Είναι επίσης συστατικό διάφορων δημοφιλών αλκοολούχων ποτών, όπως το αψέντι, το βερμούτ κ.ά.
Τρόπος επεξεργασίας του φαρμακευτικού βοτάνου
Τα φυτά αποξηραίνονται και υφίστανται επεξεργασία για την εκχύλιση των αιθέριων ελαίων.
Ανεπιθύμητες ενέργειες
Τα αλκοολούχα εκχυλίσματα που χορηγούνται για ιατρικούς λόγους ως ορεξιογόνα περιέχουν μικρές ποσότητες θουγιόνης, οι οποίες δεν συνοδεύονται από ανεπιθύμητες ενέργειες. Τοξικές δόσεις θουγιόνης που έχουν χορηγηθεί σε πειραματόζωα προκαλούν σπασμούς και οδηγούν στο μοιραίο. Στον άνθρωπο, δεν έχει αναφερθεί τοξικότητα όταν τα εκχυλίσματα της αρτεμισίας λαμβάνονται στις συνιστώμενες δόσεις, είτε για λόγους ιατρικούς ως ορεξιογόνα, είτε για λόγους κοινωνικούς ως συστατικά αλκοολούχων ποτών.
